De burgercoöperatie voor productie van hernieuwbare energie, Courant d'Air, is er één die de klimaat- en energiedoelstellingen van 2030 frontaal aanpakt. Een Interreg-project, ondersteund door het Opinum Data Hub-platform, wil aantonen dat het inderdaad mogelijk is om fluctuerende energieën, in grote hoeveelheden, te integreren in duurzame energienetwerken.
Als er één grote uitdaging is voor iedere burger van onze blauwe planeet, is het wel die om zijn prachtige kleur te behouden, door in te zetten op groen om de voortgang van de klimaatverandering te bestrijden.
Het bereiken - of benaderen - van klimaat- en energiedoelstellingen, die van Kyoto of, nog beter, die van de Europese Unie, lijkt een uitdaging. Ze zijn echter van vitaal belang. Letterlijk.
2030. Stap voor stap.
De doelstellingen voor 2030 zijn ambitieus: vermindering van de uitstoot van broeikasgassen met 40% ten opzichte van het niveau van 1990. Rest te bepalen welke mogelijkheden en middelen, minimaal, ingezet dienen te worden.
In het energieregister vereist de inzet van nieuwe middelen voor duurzame productie dat de aard en de omvang ervan wordt beoordeeld.
Dit is een van de uitdagingen die de energie producerende burgercoöperatie Courant d'Air, actief in het oosten van België, wil aangaan.
Met meer dan 2.000 leden, combineert het bewustzijns- en educatieactiviteiten rond energie transitieproblemen met productieactiviteiten. De coöperatie bezit meerdere windturbines in het park van Waimes en is ook actief in fotovoltaïsche en hydro-elektrische installaties. En niet te vergeten het beschikbaar stellen van een eerste gezamenlijke elektrische auto.
Courant d'Air is ook een van de hoofdrolspelers in een Interreg (grensoverschrijdend) project dat tot doel heeft de relevantie van een interregionaal netwerk van "energiecellen" te ontwikkelen, simuleren en demonstreren in de Grotere Regio (Oosten van België, regio's Trier, Metz en Remich).
Een "energiecel" is een onderling verbonden systeem van opwekking en verbruik van elektriciteit dat zo veel mogelijk leunt op een aanvoer van hernieuwbare energiebronnen.
Gezien de fluctuerende aard die inherent is aan groene energie, is het in evenwicht houden van de productie en het omgaan met onderbrekingen en onvoorziene gebeurtenissen (voornamelijk van meteorologische aard) een echte uitdaging. Het is de rol van het coördinatiecentrum en het afstelsysteem, dat voortdurend het verbruik en de elektriciteitsproductie in evenwicht houdt, om de stabiliteit van de energievoorziening te garanderen.
Het Opinum Data Hub-platform schiet te hulp
Om het aantal en het type nodige duurzame productie-eenheden te bepalen dat binnen elke regionale afdeling vereist is, en om het coördinatiecentrum alle gegevens te verstrekken die het nodig heeft om de continuïteit van de levering te waarborgen, is een tool van essentieel belang. In dit geval een hulpmiddel dat gegevens verzamelt, berekent, schrijft en simuleert, en visuele tabellen produceert die een efficiënt beheer mogelijk maken.
Daarom koos Courant d'Air voor Opinum en zijn Opinum Data Hub-oplossing.
"Onze eerste oefening bestond eruit om de behoeften te analyseren door ons te baseren op de referentiegegevens van 2012 tot 2014. We zijn nu de simulatiefase ingegaan om te komende behoeften voor 2025-2030 te voorspellen, met het vooruitzicht van 40 procent uitstootvermindering van broeikasgassen", verklaart Mario Heukemes, directeur van de coöperatie Cociter (Comptoir Citoyen des Energies) en ingenieur voor de coöperatie Courant d'Air. "Het doel is om de meest relevante middelen voor productie en opslag te definiëren. "
Met andere woorden, hoeveel, welk type en welke productie-eenheidssterkte moet worden geïmplanteerd in de verschillende gemeenten (twaalf momenteel) die door de Belgische energie-eenheid worden geraakt. Ook met het vooruitzicht dat de andere drie partners (Frans, Duits en Luxemburgs) eveneens vertrouwen op Opinum Data Hub om het gezamenlijke coördinatiecentrum, gevestigd in Trier, te voeden.
De hoeveelheid data die door Opinum Data Hub wordt "gekneed" is enorm.
Eén enkel technisch eenheidsprofiel dat een periode van een jaar beslaat, vertegenwoordigt 35.000 gegevens. Vermenigvuldig met drie voor de voorspellende simulatie. De simulatie van het gedrag van een technische eenheid in 2030 vereist 100.000 gegevens. Te vermenigvuldigen met de 14 technische eenheden die momenteel de regionale energiecel van Oost-België telt. Zonder te vergeten dat het Interreg-project internationaal is en dat er drie andere afdelingen bij betrokken zijn.
Het betreft de "profielen" van de technische productie-eenheden (windmolens, fotovoltaïsche, hydro-elektrische), die van de accu's, evenals de kwartierlijke verbruiksprofielen (particulier of industrieel) en de gegevens die de in de voorspelling geconstateerde gebreken documenteren. "Het was onmogelijk om berekeningen en simulaties uit te voeren met behulp van eenvoudige Excel-spreadsheets", benadrukt Mario Heukemes.
Naast het berekenen van profielen, produceert Opinum Data Hub ook afbeeldingen voor elk profiel, evenals hun interacties. "Dit maakt het eenvoudig om de vergelijking productie - verbruik, de verschillende soorten energiebronnen, de perioden van productieproblemen of de combinatie van technische eenheden en voorspellingsfouten, op een begrijpelijke manier in dezelfde grafiek weer te geven "
Vitale bron voor het coördinatiecentrum
Deze profielgegevens worden ingevoerd in de ABB Optimax-controletool die wordt gebruikt door het in Trier gelegen coördinatiecentrum. De bewerking is nog steeds handmatig, maar de lopende integratie tussen Opinum Data Hub en Optimax zal het mogelijk maken deze te automatiseren.
Op termijn zal het aan het coördinatiecentrum zijn om permanent de "mix" aan te passen overeenkomstig de vraag, de omgevingsomstandigheden, eventuele prognosefouten... en, ook permanent, de profielen van alle elementen met het Opinum Data Hub platform voor de herberekening uitwisselen.
Voor de huidige simulatiefase is de extrapolatie gebaseerd op referentiegegevens, technische gegevens en meteorologische gegevens, bijvoorbeeld over temperatuur, zonlicht, wind...
Het doel? "De typische momenten, dagen of periodes vaststellen waarin productietekorten of -pieken voorkomen, en tegen 2030 nieuwe consumptie- en productieprofielen opstellen. Het gaat er ook om de toevoer van alle factoren gecombineerd te simuleren", specificeert Mario Heukemes.
De oefening die wordt toevertrouwd aan Opinum Data Hub en de simulator is bedoeld om aan te tonen dat de energiecel, zoals ontworpen, het merendeel van de zelfvoorziening op energiegebied, zoals voorzien door de verschillende betrokken gemeenten, kan waarborgen. En, uiteindelijk, bewijzen dat het inderdaad mogelijk is om fluctuerende energieën in grote hoeveelheden te integreren zonder de stabiliteit van het energienetwerk in gevaar te brengen.
Dat is het nut van de simulatiefase: bewijzen dat, op basis van de profielen en rekening houdend met de tekortkomingen van de prognoses, de energiecel stabiel blijft, zelfs in het geval van een enorme consumptiepiek. "
Opinum Data Hub speelt een belangrijke rol bij het faciliteren van de juiste dimensionering van energiecellen en het zorgen voor een efficiënte "mix", niet alleen in groene energietypes, maar ook in termen van faciliteiten en balans van productie en consumptie.
